
Η αρτηριακή πίεση είναι η ισχύς η οποία ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών όταν η καρδιά αντλεί αίμα και το μεταφέρει σε όλα τα όργανα του σώματος. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από την ροή του αίματος καθώς και από την αντίσταση που προβάλουν τα αγγεία μας στην ροή αυτή. Εάν η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή, τότε η καρδιά μας πρέπει να εργαστεί δυνατότερα για να διατηρήσει επαρκή ροή αίματος στο σώμα μας. Η αρτηριακή πίεση εκφράζεται με τη βοήθεια δύο τιμών, της συστολικής και της διαστολικής πίεσης.
Κατά τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης ο γιατρός σημειώνει δύο αριθμούς. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναφέρονται στους αριθμούς αυτούς ως η μεγάλη (συστολική) και η μικρή (διαστολική) πίεση. Η συστολική πίεση είναι ο πρώτος αριθμός που εμφανίζεται στη μέτρηση και σχετίζεται με την πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν χτυπά η καρδιά, δηλαδή όταν συστέλλεται ο καρδιακός μυς. Από την άλλη η διαστολική πίεση είναι ο δεύτερος αριθμός που εμφανίζεται στη μέτρηση και η τιμή της είναι πάντοτε μικρότερη από αυτή της συστολικής πίεσης. Αυτή μετρά την πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν ο καρδιακός μυς αναπαύεται μεταξύ των παλμών και γεμίζει με αίμα.
Παρακάτω θα αναφερθούμε αναλυτικά στην αρτηριακή πίεση, στους παράγοντες που την επηρεάζουν καθώς και γιατί είναι σημαντική η ρύθμιση της για τον οργανισμό μας και κυρίως για την εύρυθμη λειτουργία των νεφρών μας.
Αρτηριακή πίεση: Υπέρταση και υπόταση
Υπέρταση σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά της όρια. Οι ασθενείς με υπέρταση διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρδιαγγειακά νοσήματα ή να υποστούν βλάβες στα τοιχώματα των αγγείων.
Από την άλλη η χαμηλή αρτηριακή πίεση ή υπόταση εμφανίζεται όταν ο ασθενής παρουσιάζει σοβαρές λοιμώξεις. Η υπόταση έχει ως αποτέλεσμα τον ίλιγγο και την ζαλάδα, ενώ η σοβαρή υπόταση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο οργανικών βλαβών και λιποθυμιών εξαιτίας της χαμηλής διαθεσιμότητας οξυγόνου στο αίμα.
Υπέρταση και κίνδυνοι για την υγεία
Η υπέρταση, όπως αναφέραμε και άνωθεν, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και έμφραγμα. Η υπέρταση αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, ξαφνικό θάνατο, νεφρική βλάβη, απόφραξη των αρτηριών των ποδιών κ.α. Πιο συγκεκριμένα όταν ένας ασθενής πάσχει από υπέρταση, διατρέχει αυξημένο κίνδυνο για μία σειρά παθήσεις όπως:
- Στεφανιαία αθηροσκλήρωση
- Καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία προκαλεί οιδήματα των κάτω άκρων, αύξηση του σωματικού βάρους και δύσπνοια
- Νεφρικές βλάβες ή νεφρική ανεπάρκεια
- Διαστολική δυσλειτουργία
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Διαταραχές της όρασης κ.α.
Ποια είναι η φυσιολογική αρτηριακή πίεση;
Τα όρια της φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης δεν είναι πάντα σταθερά, ωστόσο θεωρείται ότι η αρτηριακή πίεση δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το όριο των 120/80mmHg, δηλαδή, η συστολική πίεση (μεγάλη) να μην υπερβαίνει τα 120mmHg και η διαστολική (μικρή) να μην υπερβαίνει το 80mmHg.
Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται πρακτικά από την καλή λειτουργία της καρδιάς, των νεφρών και από την ελαστικότητα των τοιχωμάτων των αρτηριών. Χαμηλή θεωρείται η αρτηριακή πίεση όταν η συστολική είναι κάτω από 90 και η διαστολική κάτω από 60. Ενώ όταν οι τιμές αυτές ξεπερνούν το 140 στη συστολική και άνω του 90 για τη διαστολική μιλάμε για υπέρταση.
Η πίεση μετριέται με το σφυγμομανόμετρο ή αλλιώς το πιεσόμετρο. Υπάρχει υδραργυρικό και μηχανικό μανόμετρο, καθώς και ηλεκτρονικό πιεσόμετρο. Το πιο αξιόπιστο θεωρείται το υδραργυρικό, το ηλεκτρονικό ως πιο εύχρηστο, για την εκτίμηση των τιμών της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι.
Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε σταθερά επίπεδα: Γιατί είναι σημαντικό;
Αναμφίβολα είναι εξαιρετικά σημαντικό να ρυθμίσουμε την αρτηριακή μας πίεση, διατηρώντας την σε φυσιολογικά επίπεδα ώστε να συμβάλλουμε στην ομαλή λειτουργία της καρδιάς μας, να μειώσουμε σε τεράστιο βαθμό τις πιθανότητες εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού και καρδιακού επεισοδίου καθώς και θανάτου από τις αιτίες αυτές.
Η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής που έχει διαμορφωθεί από ειδικό διατροφολόγο καθώς και η καθημερινή άσκηση βελτιώνουν σημαντικά την λειτουργία όχι μόνο της καρδιά αλλά και όλων των οργάνων μας, και κυρίως των νεφρών και των οφθαλμών μας.
Πρόληψη και μερικοί τρόποι για να ρυθμίσουμε την αρτηριακή πίεση είναι οι εξής:
- Απώλεια βάρους ή διατήρηση αυτού στα φυσιολογικά
- Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και αλατιού
- Ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
- Περιορισμός του καθημερινού άγχους
- Αποφυγή του καπνίσματος
- Ρύθμιση του διαβήτη
- Καθημερινή άσκηση
Ωστόσο η αρτηριακή πίεση ενός ατόμου εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, μερικοί από τους οποίους είναι μη τροποποιήσιμοι, όπως για παράδειγμα η ηλικία, το φύλο, το οικογενειακό ιστορικό (κληρονομικότητα), η χρόνια νεφρική νόσος κ.α.
Αρτηριακή πίεση και νεφρά
Η βασική λειτουργία των νεφρών είναι να φιλτράρουν το αίμα από τοξικές χημικές ουσίες. Για να γίνει εύρυθμα αυτό είναι απαραίτητο η πίεση μέσα στα αγγεία τους να είναι σε φυσιολογικά επίπεδα. Όταν όμως οι αρτηρίες στενεύουν και γίνονται πιο σκληρές λόγω της αυξημένης αρτηριακής πίεσης, η ροή αίματος μέσα στο νεφρό μειώνεται με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η φυσιολογική τους λειτουργία.
Επομένως, η αυξημένη αρτηριακή πίεση επηρεάζει σημαντικά και την λειτουργία των νεφρών μας. Πιο συγκεκριμένα, στενεύει τις αρτηρίες του νεφρού με αποτέλεσμα να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια. Τα νεφρά έχουν τους δικούς του μηχανισμούς αυτορρύθμισης και όταν αυτοί διαταράσσονται αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι τοξικές ουσίες να αθροίζονται στο σώμα μας.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό και αναγκαίο να κάνετε όλες τις απαιτούμενες εξετάσεις ακόμη και για προληπτικούς λόγους, ώστε να έχετε πλήρη γνώση της κατάστασης της υγείας σας. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η πρόληψη είναι σπουδαία και όταν πρόκειται για την καλή λειτουργία των νεφρών μας, που συνιστούν από τα σπουδαιότερα όργανα μας είναι πολύ σημαντικό να μεριμνούμε με το καλύτερο τρόπο για την εύρυθμη λειτουργία τους.
Ελπίζουμε να ενημερωθήκατε πλήρως μέσα από το αναλυτικό μας άρθρο για την αρτηριακή πίεση και για όλα όσα την αφορούν, την επηρεάζουν καθώς και ποια όργανα μας αυτή επηρεάζει. Αν θέλετε να λάβετε μια ολοκληρωμένη και έμπειρη γνώμη σχετικά με την υγειά των νεφρών σας και την αρτηριακή πίεση σας, μπορείτε να κλείσετε τώρα το ραντεβού σας με τους ειδικούς ιατρούς που θα σας συμβουλέψουν κατάλληλα και στοχευμένα.