Τι είναι το τεχνητό νεφρό; Η εξέλιξη του από το 1945 εως σήμερα

Τι είναι το τεχνητό νεφρό; Η ερώτηση τι είναι το τεχνητό νεφρό συνδέεται άμεσα και άρρηκτα με την ερώτηση τι είναι αιμοκάθαρση. Αιμοκάθαρση είναι η μέθοδος υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας για τη διατήρηση στη ζωή, ασθενών με βαριά νεφρική ανεπάρκεια. Μια μεγάλη μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού, συνιστά νεφροπαθείς που σήμερα καλούνται να κάνουν αιμοκάθαρση ως και τρεις φορές την εβδομάδα.

Τι είναι το τεχνητό νεφρό


Επιστημονικά projects προσπαθούν ωστόσο συνεχώς να διευκολύνουν ακόμα περισσότερο τους
νεφροπαθείς κατά την αιμοκάθαρση. Πιο συγκεκριμένα το ευρωπαϊκό project Nephron+ μελετά και
στοχεύει στην δημιουργία μιας φορητής συσκευής που θα λειτουργεί όπως και τα συμβατικά μηχανήματα αιμοκάθαρσης αλλά θα είναι ιδιαίτερα μικρό, ένα είδος φορητού τεχνικού νεφρού. Αυτό
το μηχάνημα οι ασθενείς θα μπορούν μελλοντικά το κρεμούν στη ζώνη τους και συνδέοντάς το με έναν καθετήρα, θα κάνουν αιμοκάθαρση όπου κι αν βρίσκονται, βελτιώνοντας την καθημερινότητα τους και αποκτώντας μεγαλύτερη ελευθερία.


Ωστόσο η συσκευή αυτή βρίσκεται ακόμα σε πειραματικό στάδιο με τα αποτελέσματα όμως να είναι
ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Παρακάτω θα αναφερθούμε στο τι είναι το τεχνητό νεφρό καθώς και όλη την
διαδικασία της αιμοκάθαρσης.


Τι είναι το τεχνητό νεφρό και ποια η ιστορία του ως σήμερα;


O Ολλανδός νεφρολόγος Δρ. Βίλεμ Γιόχαν Κολφ ήταν εκείνος που εξέλιξε την αιμοκάθαρση με τεχνητό
νεφρό και εφηύρε το τεχνητό νεφρό. Το πρώτο τεχνητό νεφρό έμοιαζε με ένα σκεύος με τρύπες που
διέρχεται και φεύγει μέσα από αυτό νερό. Αυτή η ιατρική συσκευή αν και απλή υποκαθιστούσε τη
λειτουργία της αιμοκάθαρσης την οποία επιτελούν τα νεφρά, αλλάζοντας ριζικά την ζωή των ασθενών που έπασχαν από νεφρική ανεπάρκεια. Στις 4 Απριλίου του 1945 ο Κολφ χρησιμοποίησε επιτυχημένα και μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες για πρώτη φορά το πρώτο τεχνητό νεφρό για αιμοκάθαρση σε ασθενή του.


Πως γίνεται η αιμοκάθαρση;


Ο ορισμός της αιμοκάθαρσης όπως και το τι είναι το τεχνητό νεφρό είναι όροι που αναζητούν αρκετοί
άνθρωποι καθημερινά στο διαδίκτυο. Όπως αναφέρει και η ίδια η λέξη αιμοκάθαρση είναι η
διαδικασία μέσω της οποίας καθαρίζεται το αίμα του ασθενούς από τοξίνες και άλλες ανεπιθύμητες
ουσίες προς το διάλυμα αιμοκάθαρσης. Την αποβολή αυτών των ουσιών την κάνουν φυσιολογικά οι
νεφροί και οι ουσίες αποβάλλονται μέσω των ούρων.


Μέσα από αυτήν την διαδικασία πραγματοποιείται και η αντίστροφη μετακίνηση ουσιών από το
διάλυμα προς το αίμα του ασθενούς. Η διαδικασία αυτή γίνεται με το φυσικό φαινόμενο της
«διάχυσης» και λαμβάνει χώρα σε ειδικό φίλτρο, διαμέσου μεμβρανών που χωρίζουν το αίμα από το
διάλυμα.


Όσον αφορά την ερώτηση τι είναι το τεχνητό νεφρό και τι σχέση έχει με την αιμοκάθαρση η απάντηση είναι η εξής, η αιμοκάθαρση (ΑΜΚ) με τεχνητό νεφρό γίνεται με τη βοήθεια ενός ειδικού φίλτρου, μέσω του οποίου γίνεται ο καθαρισμός του αίματος από τα συσσωρευθέντα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού, όπως αναφέραμε και παραπάνω. Τα άχρηστα αυτά προϊόντα και οι τοξίνες διηθούνται μέσω μίας ημιδιαπερατής μεμβράνης, από το αίμα προς το διάλυμα της ΑΜΚ, με το οποίο και απομακρύνονται. Η ημιδιαπερατή μεμβράνη λειτουργεί ως φίλτρο με πολλά διάσπαρτα κενά ή πόρους.


Tι είναι η αγγειακή προσπέλαση;


Η αγγειακή προσπέλαση συνιστά μια ακόμα σημαντική διαδικασία. Ως όρο θα την βρείτε σε πολλά
επιστημονικά άρθρα που αφορούν την αιμοκάθαρση και το τι είναι το τεχνητό νεφρό. Πιο
συγκεκριμένα λοιπόν πριν φθάσει ο ασθενής να κάνει αιμοκάθαρση, θα πρέπει να προετοιμασθεί με τη
δημιουργία μιας κατάλληλης «αγγειακής προσπέλασης». Αυτή αποτελεί στην ουσία έναν τρόπο μέσω
του οποίου το αίμα θα μεταφέρεται στο μηχάνημα του τεχνητού νεφρού. Η αγγειακή αυτή
προσπέλαση θα πρέπει, αφού ωριμάσει, να είναι έτοιμη να χρησιμοποιηθεί για την διενέργεια
αιμοκάθαρσης.


Επιπλέον, για να κάνει ένας ασθενής τεχνητό νεφρό απαραίτητο είναι η αγγειακή προσπέλαση στα άνω άκρα. Αυτό πραγματοποιείται με τη δημιουργία εσωτερικής αρτηριοφλεβικής επικοινωνίας (fistula), με αναστόμωση μιας αρτηρίας με επιπολής φλέβας. Αν δεν είναι δυνατή η δημιουργία fistula,
χρησιμοποιούνται συνθετικά μοσχεύματα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις και σε επείγουσες καταστάσεις
ή σε περιπτώσεις οξείας νεφρικής ανεπάρκειας χρησιμοποιούνται δίαυλοι καθετήρες, που εισάγονται
στη σφαγίτιδα ή τη μηριαία φλέβα, με τους οποίους επιτυγχάνεται συνεχής ροή προσαγωγής και
απαγωγής του αίματος.


Γενικές αρχές αιμοκάθαρσης και πλήρης αποσαφήνιση του τι είναι το τεχνητό νεφρό;
Το τεχνητό νεφρό σκοπό έχει να απομακρύνει τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού από τον
οργανισμό, να αποκαθιστά το ισοζύγιο του νερού και των ηλεκτρολυτών και να διορθώνει τις
διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας. Ο μηχανολογικός όρος για αυτήν τη μεταφορά λέγεται
μεταφορά μάζας και η ταχύτητα αυτής της κίνησης ονομάζεται ταχύτητα μεταφοράς μάζας.
Αντιλαμβάνεστε επομένως πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος και η λειτουργία του για αυτό και όλο και
περισσότεροι αναζητούν τι είναι το τεχνητό νεφρό και τι λειτουργιές επιτελεί.


Το αίμα του ασθενούς διέρχεται από ένα διαμέρισμα που σχηματίζεται από την μεμβράνη. Το διάλυμα
αιμοκάθαρσης (ΑΜΚ) περιβάλλει αυτό το διαμέρισμα. Τα ερυθρά, τα λευκά αιμοσφαίρια, τα
αιμοπετάλια και οι περισσότερες πρωτεΐνες του πλάσματος έχουν σχετικά μεγάλο μέγεθος και δεν
διέρχονται από τους πόρους της μεμβράνης. Ωστόσο, το νερό, τα μικρά σωματίδια, οι ηλεκτρολύτες ,
καθώς επίσης η ουρία (60d), η Cr (113d) και η γλυκόζη (184d) διαπερνούν με ευκολία.


Tα μόρια του διαλύματος βρίσκονται σε συνεχή κίνηση έτσι ώστε να κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλο
το διάλυμα. Η ταχύτητα ροής αυτής της κίνησης εξαρτάται από την συγκέντρωση, το μέγεθος και το
ηλεκτρικό φορτίο των σωματιδίων. Το διάλυμα ΑΜΚ έχει σύνθεση παρόμοια με εκείνη του πλάσματος.
Μόνο όταν η συγκέντρωση διαλυμένης ουσίας είναι μεγαλύτερη στη μία πλευρά της μεμβράνης θα
παρατηρηθεί καθαρή ροή διαλυμένων σωματιδίων από την πλευρά με τη υψηλή συγκέντρωση προς
την μικρότερη συγκέντρωση. Αυτή η διαφορά λέγεται κλίση συγκέντρωσης.

Όπως αναφέρθηκε επομένως και άνωθεν στο τι είναι το τεχνητό νεφρό, αυτό διαδραματίζει έναν
εξαιρετικό καταλυτικό ρόλο στην διαδικασία της αιμοκάθαρσης και της θεραπείας του ασθενή.


Πως πραγματοποιείται η πρόσβαση;


Για να έρθει σε επαφή το αίμα με το φίλτρο υπάρχουν τρεις τύποι αγγειακής προσπέλασης, η φίστουλα
που αναφέραμε και πάνω, το μόσχευμα (είναι η ένωση μιας αρτηρίας με μια φλέβα μέσω ενός
προσθετικού τμήματος) και ο κεντρικός φλεβικός καθετήρας (είναι ένας λεπτός εύκαμπτος σωλήνας
που τοποθετείται σε μεγάλη φλέβα στο λαιμό ή στο πόδι). Ο κεντρικός φλεβικός καθετήρας
χρησιμοποιείται αμέσως μετά την τοποθέτηση, ενώ οι άλλες δυο μέθοδοι απαιτούν κάποιο χρονικό
διάστημα ωρίμανσης.


Όλες οι παραπάνω πληροφορίες συνιστούν απαντήσεις που αφορούν το τι είναι το τεχνητό νεφρό και
την διαδικασία της αιμοκάθαρσης. Είναι πολύ σημαντικό σε κάθε περίπτωση να μιλήσετε με έναν
εξειδικευμένο και με πολυετή εμπειρία νεφρολόγο. Αν θέλετε και εσείς λοιπόν μια ολοκληρωμένη και
απόλυτα εμπεριστατωμένη διάγνωση επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό Παπαδογιαννάκη Απόστολο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *